رژیم غذایی بعد از عمل بای پس معده

رژیم غذایی پس از عمل بای‌پس معده به افراد، با مصرف مواد غذایی مناسب و تغییر عادات غذایی، در لاغری کمک می‌کند. پس از کاهش وزن، حفظ رژیم غذایی سالم امری اساسی است تا از بازگشت وزن اجتناب شود.

تغذیه نامناسب، مصرف غذاهای چرب و پر انرژی و کمبود فعالیت بدنی، به عنوان عواملی موثر در افزایش وزن بیش از حد، منجر به نیاز به جراحی بای‌پس معده می‌شوند. این جراحی باعث تغییر مسیر ورود غذا از مری به روده می‌شود، که حجم معده را کاهش داده و مواد غذایی بدون عبور از مسیر معده، به سرعت وارد روده می‌شوند و دفع می‌گردند.

به یاد داشته باشید که با بازگشت به رژیم ناسالم، ممکن است تلاش‌های کاهش وزن به نتیجه مطلوب نرسد و اضافه وزن دوباره به سراغ شما آید.

رژیم غذایی بعد از عمل بای پس

راهنمای رژیم غذایی پس از عمل بای‌پس معده، با توجه به شرایط منحصربه فرد هر شخص ممکن است متفاوت باشد. یک برنامه غذایی بای‌پس معده عمدتاً از یک روند مرحله‌ای پیروی می‌کند تا شما را در فرآیند بازیابی و آمادگی برای مصرف غذاهای جامد هدایت کند.

سرعت پیشرفت از یک مرحله به مرحله بعدی بستگی به نحوه بهبودی شما دارد و چگونگی سازگاری بدن شما با تغییرات در الگوی غذایی تعیین‌کننده است. به طور معمول، شما ممکن است پس از سه ماه از عمل، به خوردن غذاهای عادی بازگردید.

اما این مهم است که برنامه غذایی شما با پیشرفت بهبودی و تغییرات در وضعیت سلامتی شما تنظیم شود. در ادامه مواردی را عنوان می‌کنیم که رعایت کردن آنها بسیار مهم است.

• برای پیشگیری از خشکی بدن، حداقل مصرف روزانه 2 لیتر مایعات را باشید.
• مایعات را در میان وعده‌های غذایی مصرف کنید، نه همراه با غذا. از مصرف مایعات حداقل 30 دقیقه پس از یا قبل از وعده‌های غذایی خودداری کنید.
• به‌منظور جلوگیری از سندرم دامپینگ، که ممکن است باعث حالت‌های تهوع، استفراغ، گیجی، تعریق و اسهال شود، آرام و به‌صورت آهسته غذا بخورید و مایعات مصرف کنید.
• در روزهای عادی، از غذاهای با کمترین مقدار چربی و بالایی از پروتئین مصرف کنید.
• غذاها و نوشیدنی‌هایی با میزان کم چربی و قند را انتخاب کنید.
• از مصرف الکل خودداری کنید تا به بهبود فرآیندهای هضمی کمک کنید.
• مصرف کافئین را محدود کنید، زیرا ممکن است منجر به کاهش میزان آب در بدن شود.
• مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی را به‌طور منظم و به توصیه‌ی متخصص خود مصرف نمایید.
• قبل از بلعیدن، غذاها را به‌طور کامل جویده و پخته کنید.

چه نوشیدنی‌هایی می‌توانیم بعد از عمل بای پس مصرف کنیم؟

در روز ابتدایی یا به طور تقریبی پس از جراحی، تنها مجاز به مصرف مایعات شفاف (که به راحتی هضم می‌شوند) هستید. پس از اطمینان از تحمل به مایعات شفاف، می‌توانید سایر مایعات مشابه زیر را آزمایش کنید. در قدم اول، می‌توانید از موارد زیر استفاده کنید.

• عصاره گوشت

در مرحله اول پس از جراحی، به دلیل حساسیت معده، مصرف غذاهای جامد ممنوع است. عصاره گوشت، یک منبع پروتئین آسان هضم و ارزشمند است که برای تأمین انرژی و ساخت بافت‌های بدن در این مرحله مناسب است.

• آب میوه و شربت‌های بدون شکر

انتخاب مایعات بدون شکر باعث جلوگیری از بالا رفتن سطح قند می‌شود. مصرف مایعات میوه‌ای بدون شکر نیز از لحاظ هضم شدن آسان و رساندن ویتامین‌ها به بدن مفید است.

• چای یا قهوه بدون کافئین

مایعات گرم بدون کافئین می‌توانند به آرامش معده کمک کنند. چای یا قهوه بدون کافئین انتخاب‌های مناسبی هستند که احتمال ایجاد تحریک معده را کاهش می‌دهند.

• شیر (بدون چربی یا با 1 درصد چربی)

شیر یک منبع خوب از پروتئین و ویتامین D است. اما برای جلوگیری از افزایش چربی و برنامه غذایی مناسب، معمولاً توصیه می‌شود شیر با کمترین میزان چربی (بدون چربی یا با 1 درصد چربی) را انتخاب کنید.

• ژلاتین یا مواد معدنی بدون افزودنی قند

ژلاتین یا مواد معدنی بدون قند معمولاً حاوی پروتئین و مواد معدنی مفیدی هستند که می‌توانند به تأمین نیازهای غذایی در مرحله اول کمک کنند. از مصرف محصولات با حداقل مقدار قند جلوگیری شود تا مشکلات مرتبط با سندرم دامپینگ حاصل از ورود زیاد مواد به روده کوچک کاهش یابد.

بعد از عمل بای پس چه غذایی بخوریم؟

پس از حدود یک هفته از رژیم مایعات، اکنون می‌توانید به مصرف غذاهای صاف و پوره شده (له شده) پرداخته و به تدریج به رژیم غذایی جامد بازگردید.

غذاها باید به قوام خمیری یا یک مایع غلیظ و بدون هیچ گونه قطعه جامد غذایی باشند. می‌توانید روزانه سه تا شش وعده غذایی کوچک مصرف کنید، و هر وعده غذایی باید از 4 تا 6 قاشق غذاخوری غذا تشکیل شود. در هنگام مصرف، به آرامی غذا بخورید و حدود 30 دقیقه برای هر وعده غذایی زمان بگذارید. موارد زیر را می‌توانید به صورت پوره شده مصرف کنید.

• گوشت چرخ شده، مرغ یا ماهی بدون چربی:

انتخاب منابع پروتئینی آسان هضم و بدون چربی کمک به بهبود فرآیند هضم و جلوگیری از احتمال مشکلات معده می‌کند.

• پنیر:

مصرف پنیر به‌میزان معقول باعث تأمین کلسیم و پروتئین در مرحله بهبودی مفید است.

• املت تخم مرغ:

املت تخم مرغ یک منبع خوب از پروتئین و انرژی با کمترین ترکیبات جامد است.

• غلات پخته شده:

مصرف غلات پخته شده، مانند برنج یا کینوا، به عنوان منبع انرژی و فیبر کمک به تنظیم گوارش می‌کند.

• میوه‌های نرم و سبزیجات پخته شده:

میوه‌ها و سبزیجات پخته شده حاوی ویتامین‌ها و مواد مغذی هستند که در فرآیند بهبودی بسیار مفیداند.

• سوپ خامه صاف شده:

سوپ خامه صاف شده، با کمترین قند و چربی، یک منبع آسان هضم برای تأمین مواد مغذی است.

همچنین بخوانید: بررسی ارتباط بین چاقی و اضطراب

مصرف غذاهای نرم پس از چند هفته

پس از چند هفته رژیم مایعات، با پیشرفت در فرآیند بهبودی و با توجه به نظر جراح لاغری، می‌توانید به تدریج به مصرف مواد غذایی نرم متوسل شوید.

در این مرحله، غذاهای نرم باید خصوصیات خاصی داشته باشند که شامل آسانی در برش و جویدن باشد. به راحتی بریده یا قطعه قطعه شدن، اندازه کوچک داشتن و قابلیت جویدن به‌راحتی از مشخصه‌های این غذاهاست.

در مرحله سوم تغذیه پس از عمل بای‌پس معده، شما می‌توانید روزانه ۳ تا ۵ وعده غذای نرم مصرف کنید. اندازه هر وعده باید معقول و با اندازه ۳/۱ بشقاب غذاخوری یا حدود یک کف دست باشد. مهم‌تر از همه، غذاها را به‌آرامی بچسبانید، به‌طور کامل جویده و قبل از بلعیدن کاملاً نرم و آسان در دهان خود کنید.

مواردی از غذاهای مناسب در این مرحله شامل از گوشت‌های کم چرب مثل مرغ، ماهی سوخاری، تخم مرغ، پنیر کلبه، برنج، میوه‌های تازه یا کنسرو شده بدون هسته و پوست، و سبزیجات پخته شده است. این موارد با رعایت نکات ذکر شده، به بهبود سلامت شما و ادامه‌ی فرآیند بهبودی کمک می‌کنند.

مرحله آخر مصرف غذاهای جامد

پس از گذشت حدود ۸ هفته از شروع رژیم غذایی بای پس معده، اکنون می‌توانید به مرحله مصرف غذاهای جامد پیش رفته و روزانه سه وعده غذایی مصرف کنید. در هر وعده، به میزان یک بشقاب یا نصف بشقاب غذا توجه داشته باشید.

حتماً پیش از احساس سیری یا سیر شدن، دست از خوردن غذا بکشید تا از میزان مناسبی از تغذیه بهره‌مند شوید. بر اساس تحمل شما نسبت به مواد خوراکی جامد، می‌توانید از طیف گسترده‌ای از غذاهای جامد استفاده کنید.

تنوع در انتخاب غذاها امری حیاتی است، زیرا مصرف غذاهای یکنواخت و تکراری ممکن است علاوه بر ایجاد درد، تهوع و استفراغ، باعث کاهش اشتها و کیفیت تغذیه شود. سعی کنید غذاهای مختلف و متنوع را در رژیم خود جای دهید تا به بهترین شکل از تنوع مواد غذایی بهره‌مند شوید.

در این مرحله، برخی از غذاهایی که مصرف آن‌ها ممکن است برای شما مشکل‌ساز باشد عبارتند از نان، نوشیدنی‌های گازدار، سبزیجات خام، سبزیجات پخته شده پرفیبر مانند کرفس و کلم بروکلی، گوشت‌های سفت، گوشت قرمز، غذاهای سرخ شده، غذاهای پرادویه یا تند، آجیل و دانه‌ها، و ذرت بو داده یا پاپ کرن است. از مصرف این موارد به دلیل احتمال ایجاد مشکلات معده در این مرحله خودداری کنید.

میوه‌های ممنوعه بعد از عمل بای پس معده

1. برخی از میوه‌های ممنوع که بعد از عمل بای پس معده نباید مصرف شوند، شامل میوه‌های پر قند می‌باشند. این میوه‌ها ممکن است باعث سندروم دامپینگ شوند، میوه‌هایی مانند گیلاس، انگور، آناناس ،خرمالو و موز میوه‌های ممنوع بعد از عمل بای پس معده می‌باشند. سندروم دامپینگ زمانی اتفاق می‌افتد که مواد غذایی که قند بالایی دارند به سرعت از معده عبور کنند و به روده کوچک برسند و باعث ایجاد علائمی مثل حالت تهوع، استفراغ، اسهال و ضربان قلب می‌شود. میوه‌های کم قندی مثل سیب، توت و گلابی که پوستشان گرفته شده است انتخاب مناسبی برای این دوران می‌باشند.
2. یکی دیگر از گزینه‌ها میوه‌های خشک مانند کشمش، خرما و زردآلو است که مواد مغذی فراوانی دارند اما قند و کالری آن‌ها نیز بسیار بالا می‌باشد. بنابراین مصرف این میوه‌ها باعث سندروم دامپینگ و همچنین افزایش وزن می‌گردد. به جای استفاده از این میوه‌ها لازم است که میوه‌های تازه را انتخاب کنید.
3. آبمیوه‌ها، فیبری که در میوه‌های کامل وجود دارد را ندارند. همین باعث می‌شود که این انتخاب مناسبی برای افرادی که عمل بای پس معده انجام داده‌اند، نباشد. آبمیوه‌ها همچنین قند بالایی دارند که باعث سندروم دامپینگ و افزایش وزن می‌شوند. برای اینکه هم هیدراته بمانید و هم از عوارض جلوگیری کنید، لازم است که از میوه‌های کامل، آب یا نوشیدنی بدون قند استفاده کنید.
4. خانواده مرکبات از جمله میوه‌های ممنوع بعد از عمل بای پس معده هستند. میوه‌هایی مثل گریپ فروت، نارنگی، پرتقال و لیمو سرشار از ویتامین سی می‌باشند، اما به دلیل خاصیت اسیدی بسیار بالایی که دارند پوشش معده بعد از عمل بایپس معده را تحریک می‌کنند. بنابراین برای اینکه از التهاب و ناراحتی معده جلوگیری کنید از مصرف این میوه‌ها خودداری نمایید.
5. میوه‌هایی که دانه زیاد و یا پوست سخت دارند مثل تمشک، توت فرنگی و کیوی بعد از عمل بایپس معده مناسب نیست. این دانه‌های موجود در این میوه‌ها ممکن است باعث شود که کیسه معده یا دستگاه گوارش مسدود شود که با درد شدیدی همراه می‌باشد. از این میوه‌ها در حد اعتدال مصرف کنید و یا قبل از مصرف، پوست آن‌ها را جدا نمایید.

 

 

جایگزین میوه‌های ممنوع بعد از عمل بای پس معده

اگر طعم میوه‌های ممنوع که بیان کردیم را دوست دارید و بعد از عمل بای پس معده به مصرف آن‌ها علاقه‌مندید می‌توانید از جایگزین‌های آن‌ها استفاده کنید.

1. می‌توانید از پوره میوه‌ که یک ماده مغذی کامل و بدون پوست، دانه و یا محتوای قند بالا هستند به‌جای خود میوه استفاده کنید. پوره میوه‌ای را انتخاب کنید که شیرین نشده باشد و آن را با ماست، بلغور، جو دوسر یا اسموتی مخلوط کنید تا وعده غذایی خوشمزه‌ای را به دست آورید.
2. میوه‌های کم قندی را انتخاب کنید تا از فواید میوه‌ها بدون هیچ‌گونه عوارض و خطری بهره‌مند شوید. میوه‌هایی مانند سیب، انواع توت و یا گلابی مناسب می‌باشند.
3. یک گزینه دیگر که به جای میوه تازه می‌توانید استفاده کنید و ارزش غذایی بسیار بالایی نیز دارد میوه یخ زده می‌باشد. از این میوه‌ها می‌توانید در ماست، اسموتی و دیگر موارد استفاده کنید.
4. اگر به طعم میوه‌ها علاقه دارید می‌توانید آب را به همراه تکه‌هایی از میوه‌های مورد علاقه خود دم کنید، این باعث می‌شود که از طعم میوه‌ها بدون اینکه کالری و قند بالایی دریافت کنید لذت ببرید.

کلام پایانی

جراحی‌های لاغری، به خصوص بای‌پس معده، به‌عنوان یکی از ایمن‌ترین و موثرترین راه‌های کاهش وزن شناخته می‌شوند، به گونه‌ای که به عنوان استاندارد طلایی در این زمینه شناخته می‌شوند. این جراحی‌ها باعث کاهش وزن تا حد قابل توجهی می‌شوند و بر اساس مطالعات، بیش از 50 درصد از وزن اضافی را از دست می‌دهید و این روند کاهش وزن به‌طور درازمدت حفظ می‌شود.

هرچند که جراحی‌های لاغری نتایج قابل‌توجهی دارند، اما برای به‌دست آوردن نتایج دلخواه، باید خود را برای تغییرات جدی پس از جراحی آماده کنید. این فرآیند طبیعتاً سخت و ناراحت‌کننده است، اما باید این تغییرات را به‌عنوان یک روتین قابل‌پذیرش بپذیرید تا به نتایج مطلوب دست‌یابید.

 

بهترین جراح بای پس معده در تهران

با مراجعه به دکتر علی الماسی به عنوان بهترین جراح بای پس معده می توانید از شرایط خود مطلع شده و در صورت صلاحدید، سلامتی و زیبایی اندام را به بدن خود هدیه دهید.

دیگر مقالات مفید دکتر علی الماسی :